Expositie leerlingen de Einder in samenwerking met Topaze.
“Schilderijen van leerlingen De Einder vertellen krachtige boodschappen”
Nog te zien tot en met 30 juni in theater De Vaillant in de Haagse Hobbemastraat: kunstwerken die leerlingen van praktijkschool De Einder(*) maakten met begeleiders van Topaze(**); een organisatie die hulp biedt aan kinderen, jongeren en hun ouders die vastlopen in de opvoeding. Docent en stagebegeleider Omar Ait Chitt van De Einder: “De leerlingen zijn nog heel jong, maar elk van hun schilderijen vertelt een krachtige boodschap.”
De leerlingen zijn zo tussen de veertien en zestieneenhalf jaar en het zijn niet de makkelijkste leerlingen, zegt Ait Chitt. En ook zij moeten kennis kunnen nemen van kunst en cultuur, vindt hij. Tot nog toe is daar in het praktijkonderwijs weinig aandacht voor. Dat is jammer, zegt Ait Chitt, want kunst en cultuur helpen in elk geval zijn leerlingen om hun gedrag en emotie onder controle te krijgen. “Dat is moeilijk; ze zijn jong en kunnen niet altijd aangeven wat er om hen heen gebeurt. Sommigen kunnen dat wel schilderen, anderen kunnen dat beter met woorden aangeven of met muziek.”
Gedragsproblemen
Zonder die kunstzinnige uitingen gaan zulke jongeren vaak rennen, schreeuwen of vechten. “Daarvan wordt dan gezegd dat ze gedragsproblemen hebben,” legt Ait Chitt uit. “Maar die ontstaan met een reden, want niemand wordt met gedragsproblemen geboren.” Bijvoorbeeld omdat ze gedrag van thuis overnemen en er niemand is die ze corrigeert. “Dus wordt vechten voor hen een normale zaak. Maar dat is het niet: ze zijn slachtoffer geworden van de problemen in hun omgeving.” Dan is het zaak erachter te komen wat er dan aan de hand is en wat eraan te doen is. Ait Chitt: “Problemen worden doorgaans wel opgelost.”
Jeugdzorg
Schilderijen, objecten of rapteksten helpen jongeren aan te geven wat er bij ze speelt, ervaart de docent en stagebegeleider van De Einder. “Je kunt soms meer bereiken met wat ze hebben gemaakt.” Gesprekken met onder meer Jeugdzorg zijn volgens hem weinig effectief om het verhaal achter problemen te ontdekken. “Voor sommigen is dat te abstract. Ze horen dat ze een probleem hebben en daarom bij jeugdzorg zitten. Dan is het antwoord meestal: ik heb geen probleem. En omdat ze zo jong zijn is het voor hen te complex daar over te praten.”
Beroepsoriëntatie
Rapteksten helpen jongeren onder woorden te brengen wat ze dwars zit, wat ze willen en wat ze er voor verwachten te moeten doen. ,”Een soort indirecte beroepsoriëntatie,” zegt Ait Chitt. Rapteksten geven jongeren een uitlaatklep, voegt jongerenwerker en workshopdocent bij De Einder Colling Seintje eraan toe. Hij ziet er workshops op te dat in de teksten niet teveel wordt gescholden. “Maar voor de rest laat ik ze zoveel mogelijk de vrije loop bij het schrijven. De uitdaging is altijd dat ze iets schrijven wat betekenis heeft en waarmee ze een boodschap kunnen overbrengen over iets wat dicht bij ze ligt.”
Zelfverzekerder
Seintje probeert de jongeren daarmee aan de slag te laten gaan. “Zodat ze zelf een beeld krijgen van waar ze in zitten en waar ze niet dagelijks over praten.” Met muziek kunnen ze dat wel doen en telkens weer terugluisteren zodat ze zich beter begrijpen. “Dan zie je ze zelfverzekerder worden” is Seintjes ervaring na twee workshopreeksen bij De Einder. Bij de praktijkschool zijn ze zo tevreden met het resultaat dat ze overwegen de workshop het hele jaar door te geven.
Zelfredzamer
Voor wie wil en kan zijn kunst en cultuur ook manieren om geld te verdienen, zegt Seintje. Het maakt jongeren wat hem betreft zelfredzamer. “Er zijn tegenwoordig talloze kanalen waar je er wat mee kan.” Sommigen zijn daar heel goed in, ziet Ait Chitt. “Dan is het soms heel jammer dat ze daar niet in door gaan.” Ook als vrijetijdsbesteding noemen hij en Seintje kunst en cultuur waardevol. “Het prikkelt alle zintuigen en stimuleert bewezen het brein.”